Bilimsel Bilmeceler ve Cevapları

Cevap: Sıvılar, dünyanın kendi ekseni etrafında dönüşünden etkilenirler. Suyun küvetten dönerek akmasının sebebi dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesidir. Bu dönüş yönü kuzey yarım kürede sağa doğru, yani saat yönünde, güney yarımkürede ise tam tersidir. Buna Coriolis kuvveti denilmektedir. Coriolis kuvveti rüzgarların yönlerini ve dolayısıyla iklim ve yağışları etkileyen önemli bir kuvvettir. Dünya kendi etrafında dönerken her tarafındaki hız aynı değildir. Ekvatordaki bir insan, bir günde dünya çapı kadar yani 40 bin kilometre giderken (saatte 1670 kilometre hızla yol alırken) tam kutuptaki bir insan sıfır hızla sadece kendi etrafında dönmektedir. Aynı şekilde gökyüzünde asılı gibi duran bulutlar rüzgarın etkisini katmazsanız yere göre hareketsizdirler ama altlarındaki kara parçası ile birlikte dönerler. Bu durumda ekvatordaki bulutlar da kutuptakilere nazaran hızlı dönmektedirler.

Cevap: Eğer yumurtalar köşeli bir yapıda olsaydı, kenarları dayanıklılık bakımından çok zayıf olurdu. En dayanıklı geometrik şekil küredir ama bu şekildeki yumurta yuvarlanacak olursa nerede duracağı belli olmaz. Yumurta yuvarlanınca düz gitmez. İnce tarafı üstünde dairesel bir yol çizer. Başladığı yere yakın bir noktada durur. Yani düz bir yerde kaybolması olanaksızdır. Yumurta, tavuğun yumurta kanalında küre şeklindedir. İlerlemesi sırasında arkada kalan dairesel kasların büzüşerek hem yumurtayı ileri iterler hem de bu kısmına baskı yaparak konik biçimini sağlarlar. Yumurtanın şeklinin nedeni de budur. Sürüngenlerde bu düzenek olmadığından yumurtaları küresel biçimdedir.

Cevap: Kış aylarında oda sıcaklığı, otuz yedi derece olan vücut sıcaklığımızdan daha düşüktür. Odamızdaki herhangi bir nesneye dokunduğumuzda, vücudumuzdaki ısı o nesneye doğru akar. Biz de o nesneyi soğuk olarak algılarız. Dokunduğumuz nesne bizden ne kadar fazla ısı çekiyorsa, biz de onu o kadar soğuk hissederiz. Metaller ısıyı daha iyi ilettikleri için, bizden aldıkları ısı da fazla olur. Bu nedenle onları daha soğukmuş gibi algılarız. Odamızdaki nesneler üzerinde hissettiğimiz sıcaklıklara bakarak, hangisinin ısıyı daha iyi ilettiğini anlayabiliriz.

Cevap: Yapraklar, bitkilerin besin fabrikalarıdır. Bitkiler, kökleriyle topraktan aldıkları mineralleri ve suyu, yapraklarda fotosentez yardımıyla besinlere dönüştürürler. Bu besinleri, daha sonra solunum yaparak gereksinim duydukları kadar enerjiye dönüştürürler. Bu sayede gelişip büyüyebilirler. Üretilen besinlerin bir bölümü hücrelerin canlı kalabilmesi ve çoğalması için kullanılırken, fazlası depolanır. Besinler üretilirken, bitkiler ışığa ve sıcaklığa gereksinim duyarlar. Işıkla birlikte sıcaklık da önemlidir; çünkü, kimyasal tepkimelerin gerçekleşmesi için belirli derecelerde sıcaklık gerekir. Eğer ağaçlar kışın yapraklarını dökmeseydi, depolanan besin ağacın gövdesini ve yapraklarını oluşturan hücreleri canlı tutmaya yetmeyecekti. Bu nedenle, bitkiler kışın besin fabrikalarını kapatarak enerji tasarrufu yaparlar. Ayrıca, ağaçlar yapraklarını dökmeseydi, ince yapılı yapraklar kışın donma tehlikesiyle karşı karşıya kalırlardı. Buna karşılık, ağaçların dallarındaki hücreler soğuğa karşı daha iyi korunmuşlardır ve aşırı soğukla karşılaşmazlarsa ağacın yaz süresince depoladığı besinler sayesinde kış boyunca canlı kalabilirler.

Cevap: Fotoğraf makinemize koyduğumuz filmler ışıktan etkilenir. Resim çekmek için düğmeye basınca, objektifin içinden küçük bir pencere açılıp kapanır. Böylece; ışıkla birlikte çevrenin görüntüsü de filmin üzerine düşmüş olur. Işık ve gölgenin şiddetine göre filmin üzerine düşmüş olur. Işık ve gölgenin şiddetine göre filmin üzerinde lekeler oluşur. Makineden çıkarılan film banyo edilince, bu lekeler daha da belirginleşir. Negatif olan bu görüntü, önce pozitif hale getirilir sonra da fotoğraf kağıdı üzerine düşürülür.